Amiga 500 Mini czy może czekać nas coś lepszego...
W związku z prezentacją Amiga 500 Mini wpadłem na pomysł, żeby opisać różnicę pomiędzy emulacją a implementacją na FPGA.
Prezentowana Amiga 500 Mini z pewnością bazuje na procesorze ARM i uruchamia emulator. Na podobnej zasadzie działa WinUAE na PC czy emulacja na Malinie (np projekt Pimiga). Z identycznego rozwiązania korzystają wszelkie retro konsolki. Jest to rozwiązanie tanie i gwarantujące przyzwoity efekt.
Czy ma wady ? Emulacja zajmuje czas, szczególnie jeśli mówimy o emulacji procesorów specjalizowanych pracujących równolegle. To generuje opóźnienia, stosunkowo niewielkie, ale w przypadku niektórych gier zręcznościowych zaczyna mieć to znaczenie.
Kolejna sprawa to przystosowanie obrazu generowanego w PAL przy 50hz do wyświetlania przez HDMI i 60hz. Tutaj płynne wyświetlanie „co ramkę” nie będzie zawsze możliwe.
Następna sprawa obraz generowany na ekranie LCD vs obraz z kineskopu CRT.
Wystarczy popatrzeć:
To dlatego porównanie 320x200 na monitorze VGA wyglądało tak koszmarnie pikselowo w porównaniu z Amigą (a teraz rozpikselowane gry prezentuje się jako modne retro...)
Amiga na CRT zmiękczała obraz i wyglądało to po prostu lepiej (praca z tekstem w wyższej rozdzielczości to już domena VGA)
Droższym rozwiązaniem od emulacji jest zaimplementowanie sprzętowej architektury na procesorze FPGA. W skrócie umożliwia to przeniesienie sprzętowej logiki do programowalnego układu. Tym samym po wgraniu konkretnej architektury FPGA staje się odzwierciedleniem oryginalnego sprzętu.
Takim rozwiązaniem jest np vampire v4 standalone od Apollo. Projekt odtworzenia Amigi na FPGA.
Tyle, że projektanci Apollo mają trochę większe ambicje i nie zależy im na odtworzeniu starej Amigi, ale oni tworzą nową szybszą Amigę. Dlatego vampire ma nie tylko dodane nowe tryby dla AGA ale i działa z wysokimi zegarami co sprawia, że osiąga prędkości niczym Amiga 4000 z kartami Trubo.
Jest to jednak projekt komercyjny i trzeba wydać około 700$ na samodzielną wersję vampire.
(docelowo kiedy rdzen zostanie dopracowany planowane jest wydanie projektu w postaci dedykowanego procesora, ale wtedy nie będzie możliwości dogrania sobie „poprawek sprzętowych” jakie oferują do FPGA teraz)
Jeśli interesuje cię nowa szybsza forma Amigi bez względu na cenę, vampire to dobre rozwiązanie (pomijam inne systemy operacyjne „amigi” odpalane na PowerPC, vampire to implementacja Apollo 68080 czyli projektu kompatybilnego z procesorami Motoroli serii 680x0)
Ciekawym projektem jest MiSTer. Również korzysta z FPGA ale wykorzystuje płytkę stworzoną do samodzielnej zabawy z FPGA nazaną DE10-nano od firmy TerasIC.
Płytka pierwotnie kosztowała koło 100$ i jeśli chodzi o emulację Amigi wystarczała.
Projekt umożliwiał jednak rozbudowę płytki o dodatkowe moduły:
Moduł I/O udostępniał wyjście RGB umożliwiające podłączenie telewizora CRT.
Moduł USB Hub rozszerzał o dodatkowe porty USB do podłączanie rożnych kontrolerów
Moduł XS-D 128MB SDRAM umożliwiał idealne odwzorowanie działanie starych pamięci (wbudowane szybkie DDR nie zawsze sprawdzają się podczas sprzętowej implementacji starszych sprzętów, Amiga akurat tego nie potrzebuje).
Moduł czasu rzeczywistego.
Adaptery do starych analogowych padów różnych systemów (co ważne nie realizowane za pomocą USB co generowało by opóźnienia)
Komponenty można obejrzeć na stronie:
Gotowe zestawy wraz z płytką DE10-nano są dostępne np tutaj (sklep z Portugalii):
Z powodu problemów na rynku półprzewodników DE10-nano kosztuje obecnie około 200$, jeśli dodać do tego opisane moduły + obudowę + zasilacz + donację dla twórców MiSTer która realizuje sklep (dobrowolna, bo projekt jest darmowy) + VAT ostateczna cena osiąga 400e.
Przestaje być tanio, ale tak rozbudowany zestaw umożliwi działanie bez opóźnien, na ekranie CRT z podłączonym analogowym joystickiem oraz ....wgranie wielu innych rdzeni poza Amigą!
Dostępne są rdzenie nie tylko dla 8 i 16 bitowe komputerów czy konsol, ale również systemy Arcade (np Capcom CPS-1 ) , genialny i drogi NEO GEO (polecam poczytać o tej konsoli) czy np PC 486. Lista dostępnych rdzeni widoczna tutaj:
https://github.com/MiSTer-devel/Main_MiSTer/wiki
Co najważniejsze system jest tak stworzony, że po uruchomieniu i podłączeniu do sieci aktualizuje wszystkie dostępne rdzenie i wgrywa te nowo stworzone.
Polecam obejrzeć recencję MiSTera na Digital Foundry:
" style="color:#4bacc6; text-decoration:underline">
Innym projektem komputera na FPGA o którym warto wspomnieć jest ZX Spectrum Next, czyli nowa wersja „spectruma” z rozbudowana grafiką i podniesioną prędkością.
Co ciekawe rdzeń ZX spectrum Next powstał również na MiSTera, więc może my go sobie wgrac....
Reasumując, jeśli potrzebujesz chwili nostalgii i wystarczy ci uruchomienie na chwilę starych gierek na twoim LCD i przypomnienie sobie jak wyglądały, Amiga 500 mini jesty dla ciebie.
Jeśli upierasz się, żeby pracować na szybkiej Amidze, niczym na nowoczesnym komputerze i pokazać, co Amiga mogła by potrafić – Vampire.
Jeśli chcesz odtworzyć starą Amigę z jej realnym zachowaniem czyli 50hz wyświetlane na CRT bez opóźnien sterowane analogowym joystickiem plus posiadać możliwość odtworzenia różnych systemów retro z możliwością podłączania analogowych oryginalnych padów...MiSTer.
