Cyber Citizen Shockman Collection – Retro klasyka w nowej odsłonie

Seria Cyber Citizen Shockman (w Japonii znana jako Kaizou Choujin Schbibinman) to seria platformówek akcji, która zadebiutowała w latach 90 na konsoli PC Engine. Stworzona przez japońskie studio Masaya (część NCS Corporation), znane m.in. z serii Langrisser. Dzięki wydawcom Ratalaika Games i Limited Run Games wszystkie cztery części – Cyber Citizen Shockman, Cyber Citizen Shockman 2: A New Menace, Cyber Citizen Shockman 3: The Princess from Another World oraz Cyber Citizen Shockman Zero zostały odświeżone w formie Cyber Citizen Shockman Collection na współczesne platformy. Poniżej przegląd serii.

Historia

Seria Cyber Citizen Shockman została stworzona przez Masaya, znaczące japońskie studio lat 80 i 90, specjalizujące się w grach akcji na platformę PC Engine. Gry czerpały inspiracje z klasyków takich jak Mega Man i Contra, oferując historie o młodych bohaterach, którzy jako cybernetyczni wojownicy walczą z zagrożeniami na Ziemi, a w niektórych odsłonach także z międzywymiarowymi i kosmicznymi wrogami.

Przegląd gier w kolekcji

Cyber Citizen Shockman to klasyczna platformówka akcji w stylu Mega Man, pierwotnie wydana w 1989 roku na PC Engine, a w 2023 roku zremasterowana przez Ratalaika Games na Nintendo Switch, PS4, PS5, Xbox One i Series X/S z nowym tłumaczeniem na angielski.

Fabuła: Tasuke i Kyapiko, zwykli nastolatkowie zostają przemienieni w cybernetycznych wojowników (Shockmanów) przez genialnego naukowca Doca. Ich zadaniem jest powstrzymanie złowrogiej Grupy Zła terroryzującej miasto na czele której stoi robot Dark Skull. Mają tylko 18 dni, by wykonać misję i powrócić do ludzkiej postaci stając się bohaterami sprawiedliwości.

Rozgrywka: Gra to 2D side-scrollingowa platformówka z elementami hack and slash, oferująca nieliniowe etapy wybierane z mapy świata, co przypomina strukturę Super Mario World. Gracze mogą sterować Tasuke lub Kyapiko (grającymi identycznie), walcząc mieczem i cybernetycznymi mocami. Etapy zawierają zakładników do uratowania i bossów do pokonania, a za zdobyte złoto można kupować ulepszenia u Doca, takie jak zwiększenie paska zdrowia czy wzmocnienie obrony. Gra oferuje tryb kooperacji dla dwóch graczy, a etapy są krótkie i wymagające z losowo rozmieszczonymi wrogami.

Cechy odświeżonego wydania: Nowe tłumaczenie na angielski oraz oryginalny japoński tekst. Funkcje przewijania czasu (rewind) i zapisu stanu gry dla ułatwienia rozgrywki. Filtr CRT dla retro efektu wizualnego. Galeria z ręcznie skanowanymi materiałami, takimi jak oryginalna okładka, płyta CD i instrukcja. Opcje ekranu, w tym tryb widescreen i inne ustawienia wyświetlania.

Gra, choć cenna jako kawałek historii gamingu jest krytykowana za toporne sterowanie z inercją ruchu, co utrudnia precyzyjne skoki i platformowanie. Projekt poziomów bywa chaotyczny, a hit detection w walkach z bossami pozostawia wiele do życzenia. Dlatego gra może frustrować współczesnych graczy. Oprawa anime czynią ją atrakcyjną dla fanów retro.

Platformy i data wydania

Cyfrowe: PS4, PS5, Xbox One, Xbox Series X|S, Nintendo Switch (8 maja 2023).

Cyber Citizen Shockman 2: A New Menace to odświeżona wersja klasycznej platformówki akcji z 1991 roku, pierwotnie wydanej na TurboGrafx-16 (w USA jako Shockman), a w 2023 roku zremasterowanej przez Ratalaika Games na Nintendo Switch, PS4, PS5, Xbox One i Series X/S z nowym tłumaczeniem na angielski.

Fabuła: Dwa lata po wydarzeniach z pierwszej części, Arnold (Tasuke) pracuje jako kucharz, a Sonya (Kyapiko) nadal jest uczennicą. Po pokonaniu Dark Skulla, Doc podejrzewa kolejną inwazję. Gdy zostaje porwany, Arnold i Sonya odkrywają, że imperium obcych pod wodzą Ryo planuje podbić Ziemię. Jako Shockmani muszą powstrzymać zagrożenie stawiając czoła nowym wrogom i tajemniczym rywalom.

Rozgrywka: Gra odchodzi od miecza i nieliniowej mapy pierwszej części na rzecz dynamicznej platformówki run-and-gun w stylu Mega Man. Gracze kontrolują Arnolda lub Sonyę używając strzałów i naładowanych ataków. Etapy są liniowe z różnorodnymi przeciwnikami, bossami i trzema sekcjami shoot’em up (shmup) gdzie bohaterowie pilotują pojazdy. Tryb kooperacji dla dwóch graczy jest dostępny, choć wspólny pasek życia sprawia, że rozgrywka bywa chaotyczna. Gra trwa około godziny, ale losowe power-upy i szybkie tempo zachęcają do powtórek.

Cechy odświeżonego wydania: Nowe tłumaczenie na angielski oraz oryginalny japoński tekst. Funkcje przewijania czasu (rewind) i zapisu stanu gry. Ulepszony filtr CRT z dodatkowymi presetami dla retro efektu. Galeria z ręcznie skanowanymi materiałami, w tym okładką, instrukcją i grafikami z wersji japońskiej i amerykańskiej (z wyciętymi znakami NEC). Różne opcje ekranu -widescreen i skalowanie.

W porównaniu do pierwszej części, Shockman 2 oferuje lepszy design poziomów, bardziej dopracowaną rozgrywkę i dobrą ścieżkę dźwiękową uznawaną za jedną z lepszych na TurboGrafx-16, choć niekoniecznie plasuje się na szczycie list wszech czasów w porównaniu z takimi klasykami jak Castlevania: Rondo of Blood czy Ys Book I & II. Sterowanie wciąż bywa toporne, a detekcja kolizji w walkach z bossami niedoskonała, co może frustrować. Mimo to gra jest bardziej przystępna dla nowych graczy, zwłaszcza w trybie solo.

Platformy i data wydania

Cyfrowe: PS4, PS5, Xbox One, Xbox Series X|S, Nintendo Switch (8 maja 2023).

Cyber Citizen Shockman 3: The Princess from Another World to odświeżona wersja klasycznej platformówki akcji, pierwotnie wydanej w 1992 roku na PC Engine CD-ROM w Japonii (jako Kaizō Chōjin Shubibinman 3: Ikai no Princess), a w 2024 roku zremasterowanej przez Ratalaika Games na Nintendo Switch, PS4, PS5, Xbox One i Series X/S z pierwszym angielskim tłumaczeniem.

Fabuła: Arnold (Tasuke) i Sonya (Kyapiko), po pokonaniu wcześniejszych zagrożeń wygrywają wycieczkę na tropikalną wyspę dzięki loterii. Ich wymarzone wakacje zamieniają się w koszmar, gdy tajemniczy statek kosmiczny atakuje miasto, a z innego wymiaru przybywa księżniczka z demonicznym królem i jej świtą. Arnold i Sonya jako Shockmani muszą stawić czoła międzywymiarowemu zagrożeniu walcząc z nowymi wrogami i odkrywając sekrety inwazji.

Rozgrywka: Gra łączy klasyczną platformówkę akcji z elementami hack and slash i strzelanki. Gracze kontrolują Arnolda lub Sonyę uzbrojonych w miecze energetyczne, przemierzając różnorodne etapy – od miejskich panoram po podziemne demoniczne kryjówki. Rozgrywka obejmuje siedem krótkich, ale intensywnych poziomów z wymagającymi bossami i sekcjami shmup (scrolling shooter), gdzie bohaterowie pilotują pojazdy. Tryb kooperacji dla dwóch graczy jest dostępny, a gra eksperymentuje z mechanikami takimi jak skakanie po ścianach czy zbroje mecha, choć nie zawsze w pełni je rozwija. Rozgrywka jest trudna, z brutalnymi bossami i wymagającymi sekcjami platformowymi, ale wbudowane kody (np. nieśmiertelność) ułatwiają zabawę.

Cechy odświeżonego wydania: Nowe tłumaczenie na angielski oraz oryginalny japoński. Funkcje przewijania czasu (rewind/forward) i zapisu stanu gry. Filtr CRT i różne opcje ekranu, w tym tryb widescreen, dla retro efektu. Galeria z ręcznie skanowanymi materiałami, w tym oryginalną okładką, instrukcją i sztuką fanowską z japońskiego konkursu z lat 90. Dodatkowy filmik w menu, prezentujący zwycięskie prace z konkursu artystycznego.

Shockman 3 wyróżnia się wizualnie. To najładniejsza część serii z większymi sprite’ami, kolorowymi postaciami i efektownymi cutscenkami w stylu anime, które dodają uroku i humoru. Ścieżka dźwiękowa na CD jest bardzo solidna. Gra jest ambitna, ale ma swoje wady. Sterowanie bywa nieprecyzyjne, detekcja kolizji w walce z bossami jest problematyczna, a trudność może zniechęcać. Poziomy są zróżnicowane, ale krótka kampania (ok. 1-2 godziny) i nagły finał mogą pozostawić niedosyt. To najbardziej efektowna i fabularnie interesująca część serii. Idealna dla miłośników retro i anime’owej estetyki, choć wymaga cierpliwości. 

 Platformy i data wydania

Cyfrowe: PS4, PS5, Xbox One, Xbox Series X|S, Nintendo Switch (22 kwietnia 2024).

Cyber Citizen Shockman Zero to odświeżona wersja klasycznej platformówki akcji typu beat 'em up, pierwotnie wydanej w 1997 roku wyłącznie w Japonii na platformie Satellaview, dodatku do Super Famicom umożliwiającym pobieranie gier przez transmisję satelitarną. W 2024 roku gra została zremasterowana przez Ratalaika Games na Nintendo Switch, PS4, PS5, Xbox One i Series X/S z nowym tłumaczeniem na angielski. Unikalność oryginalnego wydania Satellaview polega na jego ograniczonej dostępności. Gra była oferowana tylko przez krótki czas i zapisywana na tymczasowych kartach 8M Memory Pack, co czyni ją jedną z najrzadszych odsłon serii. Kartridż BS-X służył jako menu systemowe, ale same gry takie jak Shockman Zero przechowywano na Memory Packach, które łatwo nadpisywano. Oryginalne nośniki są dziś niezwykle rzadkie.

Fabuła: Dr Gotokuji, genialny naukowiec traci swój nowo wynaleziony silnik skradziony przez złowrogą grupę B.B. Dan, dowodzoną przez szalonego naukowca Dr. Shen Kunga. Ich cybernetyczni poplecznicy rozpoczynają inwazję na miasto. Do walki stają Raita i Azuki, nowa dwójka bohaterów znanych jako Schbibinman (Shockmani), którzy muszą powstrzymać zagrożenie. Gra nie jest bezpośrednią kontynuacją poprzednich części serii, wprowadzając świeżą historię i protagonistów.

Rozgrywka: Shockman Zero to side-scrollingowa platformówka z elementami beat 'em up. Gracze kontrolują Raitę (walczącego jak bokser, z atakami fizycznymi) lub Azuki (używającą miecza), przemierzając osiem etapów wypełnionych wrogami i wymagającymi bossami. Postacie mogą wykonywać ataki specjalne, w tym kombinacje w trybie kooperacji dla dwóch graczy co pozwala na potężne zespołowe uderzenia. Gra jest łatwa do opanowania i oferuje szybką, dynamiczną akcję.

Cechy odświeżonego wydania: Nowe tłumaczenie na angielski oraz oryginalny japoński tekst. Funkcje przewijania czasu (rewind/forward) i zapisu stanu gry. Filtr CRT dla retro efektu wizualnego. Galeria z ręcznie skanowanymi materiałami, takimi jak okładki i instrukcje. Opcje ekranu, w tym tryb widescreen i różne ustawienia wyświetlania.

Shockman Zero wyróżnia się prostszą, ale dopracowaną formułą w porównaniu do poprzedników rezygnując z eksperymentów takich jak sekcje strzelankowe czy nieliniowe mapy. Grafika jest kolorowa, typowa dla SNES, a ścieżka dźwiękowa przyjemna, choć mniej zapadająca w pamięć niż w Shockman 2 czy 3. Rozgrywka jest stabilna bez problemów technicznych starszych części, ale krytykowana za ograniczoną różnorodność wrogów i krótką kampanię. Tryb kooperacji i niski próg wejścia czynią ją idealną dla fanów retro i casualowych graczy. Shockman Zero jest wciągającym zwieńczeniem serii łącząc urok retro z przystępną rozgrywką.

Platformy i data wydaniami

Cyfrowe: PS4, PS5, Xbox One, Xbox Series X|S, Nintendo Switch (17 czerwca 2024).

Cyber Citizen Shockman Collection – Wydanie zbiorcze

Cyber Citizen Shockman Collection to kompletny zestaw obejmujący wszystkie cztery gry serii, wydany przez Limited Run Games w formie fizycznej na Nintendo Switch i PlayStation 5. Preordery trwały od 24 stycznia do 23 lutego 2025 roku.

Wydanie kolekcjonerskie na SNES-a

Limited Run Games we współpracy z Retro-Bit wydało też limitowaną edycję Cyber Citizen Shockman Zero na kartridżach dla Super Nintendo Entertainment System (SNES), skierowaną do kolekcjonerów. Zestaw zawiera: grę na kartridżu kompatybilnym z oryginalnym SNES-em. Kolorową instrukcję w stylu lat 90. Ekskluzywne opakowanie z hologramem i numerowanym certyfikatem. Dodatki, takie jak naklejki i plakat inspirowane oryginalnym designem. Wydanie to było dostępne w ograniczonej liczbie egzemplarzy przez stronę Limited Run Games w 2024 roku z cenami od 60 do 100 USD w zależności od wariantu (standardowego lub deluxe).

Podsumowanie

Cyber Citizen Shockman Collection to wyjątkowy ukłon w stronę niszowej serii platformówek akcji od Masaya, która ożywa dzięki remasterom na współczesne platformy. Od miejskich starć z Grupą Zła w Shockman 1, przez kosmiczną inwazję obcych w Shockman 2, międzywymiarowe przygody z księżniczką w Shockman 3, aż po prequel Zero z Raitą i Azuką, seria oferuje barwną mieszankę cybernetycznych opowieści i dynamicznej rozgrywki inspirowanej Mega Manem i Contrą. Odświeżone wydania na Switch, PS4/PS5 i Xbox wzbogacone o przewijanie czasu, zapisy stanu, filtry CRT oraz galerie z oryginalnymi materiałami sprawiają, że gry są przystępne zarówno dla nostalgicznych weteranów, jak i nowych graczy. Fizyczne wydanie od Limited Run Games, limitowana wersja Shockman Zero na SNES od Retro-Bit oraz unikalna historia wydania Zero na Satellaview czynią kolekcję skarbem dla kolekcjonerów. Dla fanów retro platformówek i miłośników PC Engine to obowiązkowa podróż w świat cybernetycznych bohaterów, która łączy surową magię 16-bitowej ery z nowoczesnym komfortem.