Bo Amiga była tylko do gier
BLOG
3184V
Nie ma bardziej krzywdzącego i nieprawdziwego stwierdzenia na temat Amigi niż te. Sami się przekonacie po lekturze tego artykułu, że był taki okres w historii komputerów, kiedy Amiga była "Rulez", a PC nie dawał zbytnio rady.
Aby zrozumieć, dlaczego Amiga była używana do profesjonalnych rzeczy - czyli głównie do wszystkiego, co związane z video i grafiką (bo jeśli chodzi o muzykę to tutaj rządziło Atari) - trzeba się cofnąć do czasów, kiedy to cały świat był podzielony pomiędzy trzy systemy telewizyjne. Pal, obejmujący Europę Zachodnią; Secam, czyli Polska i cały blok wschodni oraz NTSC, który występował w USA i Japonii. Pozwolę sobie na małą dygresję: ciekawie pokrywają się preferencje graczy, związane ze sprzętem, z występowaniem danego systemu video. Wracając jednak do Amigi, to miała ona jedną ogromną zaletę, a mianowicie obsługiwała dwa najważniejsze systemy, czyli wspomniane już PAL i NTSC. Tutaj pojawia się najmocniejsza przewaga nad PC, który miał swoje standardy, dotyczące rozdzielczości, które nijak nie pasowałydo telewizji, po drugie takie karty graficzne, jak Hercules, EGA lub CGA, wywoływały uśmiech politowania na twarzach posiadaczy Amig.
Kolejnym bardzo mocnym argumentem na korzyść Amigi było urządzenie Video Toaster, produkowane przez firmę Newtek. Służyło ono do edycji video, do którego był dorzucany wówczas program Lightwave 3D, który był bezkonkurencyjny (o tym później). Oprócz samej edycji video urządzenie to umożliwiało konwertowanie systemów NTSC i PAL między sobą. Amiga była pełnowartościowym urządzeniem do tworzenia grafiki i obróbki video. PC wtedy nie miał nawet 1/8 takich możliwości.
VIDEO
Sam sprzęt wiele by nie dawał, gdyby nie znakomity software do tego komputera. Na pierwszy plan wysuwał się program Deluxe Paint, zrobiony przez firmę Electronic Arts (ciekawie, czy jest jeszcze w tej firmie ktoś, kto to pamięta). Program zyskał uznanie w oczach takich osób, jak Andy Warhol, a przede wszystkim u profesjonalistów.
Amiga jako narzędzie do animacji było wykorzystywane począwszy od studia Walta Disneya, skończywszy na TVP. Wspomniany Deluxe Paint, jak i wiele innych fantastycznych w swojej prostocie programów, współpracował z najróżniejszymi genlockami, czyli urządzeniami, które łączyły obraz Amigi z obrazem TV za pomocą bluescreena lub bezpośrednio. Warto podkreślić, że taki genlock kosztował grosze w budżecie studia telewizyjnego.
Dodatkowo do Amigi można było podłączyć "graber" - czyli urządzenie, służące do zrzucania obrazu video bezpośrednio do pliku animacji. Ja też byłem posiadaczem takiego grabera (FG-24 polskiej firmy Elsat), za pomocą którego stworzyłem w 1995 taki oto teledysk. Animacje w Deluxe Paint, montaż Scala Multimedia. Można się śmiać :)
Drugim programem, który rządził w tamtych czasach, był Scala Multimedia.Było to program do prezentacji multimedialnych, nawet niektórzy by mogli powiedzieć, że to taki PowerPoint, tyle tylko, że do tej pory PowerPoint nie dorównuje Scali Multimedia :) Jeśli się miało fantazję i trochę pieniędzy, bez problemu można było za pomocą tego programu (oraz małego dodatku) stworzyć system video, składający się z dwóch odtwarzaczy video i montować cokolwiek i jak się chciało.
Truizmem jest pisanie, że wszystko, co się pojawiało w TVP w pewnym okresie, było robione na Amigach i każde szanujące studio telewizyjne miało u siebie Amigę:) Pod tym względem PC nie istniał. Oczywiście do czasu, gdy "przyjaciółka" przestała dawać radę, a ekskluzywne amigowskie oprogramowanie nie zaczęło pojawiać się również na PC :(
Tutaj miał być obrazek prowadzącego program "Kinomaniak" stojącego na tle monitora z napisem Amiga :(((((
Grafika 3D
Amiga rządziła nie tylko na polu video, ale również na polu grafiki 3D. Tradycyjnie już można napisać, że na PC w tamtych czasach ten temat wyglądał bardzo kiepsko. Na Amidze były takie programy, jak Lightwave 3D, Real 3D, Maxon Cinema oraz Imagine. Tak, te wszystkie programy mają swój rodowód z Amigi i przez dłuższy czas były ekskluzywami na tę platformę. Oczywiście, wtedy możliwości software'owe i hardware'owe były ograniczone, co niestety przekładało się na jakość tych animacji; hardware z kolei dawał większe możliwości, bo łącząc kilka Amig za pomocą kilku kabelków, otrzymywaliśmy całą farmę graficzną. Gorzej było z software'em - bo trzeba pamiętać, że mówimy o początkach tej branży - i tak amigowskie oprogramowanie było najlepsze z dostępnych na domowe komputery.
W tym momencie warto podkreślić dwie kwestie. Pierwsza, to studio Pixar, które - w telegraficznym skrócie - robiło swoje animacje na podstawie własnego, napisanego przez własnych programistów software'u. Każdemu grafikowi 3D polecam spojrzeć na listę osób, które zaczynały w Pixarze i jak wiele rzeczy pochodzi od ich nazwisk.
Druga kwestia to taka, że złoty okres Amigi, a mówimy tu o okresie do połowy lat 90-tych, zakończył się wraz z pojawieniem się standardu OpenGL oraz z faktem, że software amigowy przestał być ekskluzywny :( Tej przewagi PC, Amidze nigdy nie udało się dogonić.
Podsumowując te dwa wątki, przedstawiam Wam listę najgłośniejszych tytułów, przy których była wykorzystywana Amiga. Oczywiście nie jest to kompletna lista:
James Bond GoldenEye
SeaQuest DSV
Robocop-serial
Miami Vice
Babylon 5
Star Trek VI
Nie tylko grafika
Amiga była używana do wielu innych rzeczy, praktycznie do wszystkiego oprócz muzyki, bo na tym polu rządziło Atari i to bardzo długo. Chyba najsławniejszym zastosowaniem Amigi (poza grafiką/video) było NASA, które używało(podobno wciąż jeszcze) do wielu rzeczy: od obliczeń telemetrycznych do rejestracji czynności życiowych kosmonautów. W sumie to im się nie dziwię. Pamiętając, jak bardzo kiedyś Windowsy 95 się wieszały, to ani trochę nie dziwi mnie, że do wysyłania ludzi w kosmos były wykorzystywane wszelkie komputery, które nie miały styczności z "okienkami"..
Zapewne jest jeszcze wiele innych rzeczy, przy których były wykorzystywane Amigi, a o którym nie mam pojęcia, dużo się czytało o wojsku, różnych urzędach i ośrodkach akademickich.
W ogóle w tym momencie chciałbym zamieścić taką oto grafikę, przedstawiającą, jak to kiedyś wyglądał rynek w USA i jak bardzo na tym rynku rządziła firma Apple :)
Game dev
Nie muszę chyba pisać, że większość firm robiących dzisiaj gry,swoje korzenie wywodzą z Amig. Czasami dochodziło do śmiesznych sytuacji, że u schyłku Amigi, część gier była robiona na tych właśnie komputerach, ale nigdy się na nie. Taką sytuację mieliśmy z GTA, które zostało zrobione przez DMA Design (ci sami, co zrobili Lemingi) i prawie na 90% jestem pewien, że część oprawy graficznej była robiona na Amigach.
Efekty specjalne czyli "morphingi"
Teraz może trochę zaboleć :) Swego czasu pojawiły się dwa przełomowe programy na Amigę, czyli Morph Plus i CineMorph. Wtedy zapanował szał na wszelkiego rodzaju morphingi, które były używane wszędzie, gdzie tylko się da. Taka moda :) Wiem, co wam się ciśnie na usta - prawie jak "Black and White" Michaela Jacksona.
Terminator 2 był robiony na Amidze!! Ileż to razy w trakcie kłótni amigowca z grzybiarzem na temat wyższości swoich maszyn, w pewnym momencie amigowiec rulezowiec używał właśnie tego argumentu? NIESTETY!!! Wiele, bardzo wiele wskazuje na to, że nigdy Terminator 2 nie był robiony na Amigach, a jedynie staliśmy się ofiarą żartu na Prima Aprilis. Wiem! Video, grafika, morphingi, Amiga, dodajmy do tego równania fakt, że Terminator był robiony na tym komputerze - pasuje jak ulał. Pomimo wielu prób, nie udało mi się znaleźć nawet wzmianki, potwierdzającej ten fakt. Co gorsza!! Wiedza na ten temat była czerpana z kwietniowego numeru Commodore i Amiga oraz z bardzo dobrego źródła [a mam tu na myśli osobę, pracującą w tamtych czasach w tych redakcjach] i wiem, że to był żart. Żart, w którego prawdziwość swego czasu bardzo wiele osób chciało wierzyć.
Wiele dyskusji na ten temat przeprowadziłem i niestety, pomimo wielu chęci, nie udało mi się znaleźć czegokolwiek, co potwierdzałoby tę tezę.
Oczami wyobraźni widzę taki oto komentarz:
"W Terminatorze 2 była scena, w której zastępcza matka Connora
zamieniała się w T-1000, odbiega ona jakością od innych scen, może to było robione na Amigach?"
Owszem, wtedy morphingi bardzo łatwo się robiło na Amigach, ale to nie świadczy jeszcze, że "Terminator 2" miał coś z tym wspólnego. Niestety :(
Jeśli jednak ktokolwiek ma na to jakikolwiek dowód, niech pisze w komentarzu.
Jak widzicie, był taki pewien okres w historii komputerów, kiedy Amiga nie miała sobie równych. Oczywiście to już nigdy nie wróci, ale warto pamiętać, że gdy ktoś do połowy lat 90-tych mówił, że "Amiga jest tylko do gier", to się po prostu nie znał. Bo PC wtedy to było profesjonalne tylko z nazwy :)
Ps.Autor tego artykułu nie miał na myśli, że Amiga była monopolistą na rynku video. Po prostu Amiga w tamtym okresie rządził.
Ps2. Internet znowu nie dał rady. Wiele rzeczy nie ma na YT, a wynika to pewnie z faktu, że nie tak łatwo przerzucić kasetę VHS do avika. Pomimo moich starań, wielu rzeczy nie udało mi się znaleźć, żeby Wam pokazać.
Ps3. Ciekawe jakby EA, zareagowało na taką kartę rejestracyjną Deluxe Paint IV :)
